Milas ve Yatağan’dan 77 zeytin üreticisi, Anayasaya aykırı olduğu ileri sürülen yasa değişikliği ve ilgili uygulamalara karşı Danıştay’da dava açtı.
Milas ve Yatağan’daki zeytinliklerin sökülerek açık kömür ocağına dönüştürülmesini önlemek amacıyla, yöredeki 77 zeytin üreticisi Danıştay’a dava başvurusunda bulundu. Davanın dayanağı, 24 Temmuz 2025 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren 7554 sayılı Kanun’un 11. maddesi ile Maden Kanunu’na eklenen Geçici 45. maddesi. Söz konusu düzenlemeyle, harita ve koordinat bilgileri üzerinden özellikle Milas ve Yatağan’daki bazı zeytinliklerin maden işletmelerine açılmasına yönelik “kişiye özel” bir yasa çıkarıldığı iddia ediliyor.
Yasanın Dayanağı ve Eleştirilen Maddeler
7554 sayılı Kanun’un 11. maddesi ve Maden Kanunu’nun Geçici 45. maddesi, Yatağan Termik Santrali’ni işleten Aydem Enerji bağlı ortağı Yatağan Termik Enerji Üretim A.Ş. ile Yeniköy ve Kemerköy Termik Santrallerini işleten IC İÇTAŞ Enerji ve Limak Enerji ortaklığıyla kurulan Yeniköy Kemerköy Elektrik Üretim ve Ticaret A.Ş. için özel düzenlemeler içeriyor. Eleştirmenler, yasanın zeytinlikleri koruma yükümlülüklerini ihlal ettiğini ve Anayasa’nın eşitlik ve çevre koruma ilkeleriyle çeliştiğini savunuyor.
Daha da tartışmalı olan bir diğer konu ise, yasanın yürürlüğe girmesinden sadece 11 gün sonra, 4 Ağustos 2025 tarihli ve 343936 sayılı Bakanlık Oluru ile Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı tarafından yayımlanan “Maden Kanununun Geçici 45 inci Maddesinin Uygulanmasına Dair Usul ve Esaslar” başlıklı düzenleyici işlem oldu. Eleştiriler, bu düzenlemenin zeytinlerin sökülerek madencilik faaliyetlerine başlanmasına olanak tanıdığını ve hukuka aykırı şekilde hazırlandığını vurguluyor.
77 Zeytin Üreticisi Ortak Dilekçe ile Danıştay’a Başvurdu
Yatağan ve Milas’tan gelen 77 üretici, söz konusu yasa ve düzenlemeye karşı ortak bir dilekçe ile Danıştay’da dava açtı. Davanın hazırlanması sürecinde, İkizköy, Turgutlu ve MUÇEP’in çağrıcısı olduğu Toprağımızı Vermiyoruz Kampanyası Muğla Grubu gönüllüleri köy köy dolaşarak zeytin üreticilerini bilgilendirdi ve davaya katılmaları için ikna etti.
Davada, İzmir Barosu’ndan Av. Arif Ali Cangı ve Av. İpek Sarıca, Adana Barosu’ndan Av. İsmail Hakkı Atal, Muğla Barosu’ndan ise Av. Barış Aydın davacıları temsil ediyor. Dava dilekçesinde öncelikle Anayasanın 152. maddesi gereğince, 7554 sayılı Kanun’un 11. maddesi ile Maden Kanunu’na eklenen Geçici 45. maddenin Anayasa’ya aykırılığı iddia edildi. Davacılar, Anayasa Mahkemesi’nin vereceği karara kadar dava konusu işlemin yürütmesinin durdurulmasını ve duruşmalı yapılacak yargılama sonunda işlemin iptal edilmesini talep ediyor.
Siyasi ve Hukuki Süreç
Meclis’ten de önümüzdeki hafta muhalefet milletvekillerinin ortak imzası ile Anayasa Mahkemesi’ne iptal davası açılması bekleniyor. Milas ve Yatağan’daki zeytin üreticileri ise, kendilerini doğrudan ilgilendiren yasa maddeleri için de Anayasa Mahkemesi’ne başvuru yolunu açmış oldu.
Danıştay, davacıların Anayasa’ya aykırılık iddialarını ciddiye alırsa, dava dosyasını Anayasa Mahkemesi’ne göndererek yasanın anayasal denetimini talep edebilecek. Bu durumda, Anayasa Mahkemesi’nin kararına kadar dava süreci duracak ve dava konusu işlemin yürütülmesinin durdurulması bekleniyor.
Zeytinlikler ve Toplumsal Tepki
Milas ve Yatağan, Türkiye’nin zeytin üretimi açısından kritik bölgeler arasında yer alıyor. Yöredeki zeytinliklerin korunması hem üreticiler hem de çevreciler için hayati önem taşıyor. Toprağımızı Vermiyoruz Kampanyası gönüllüleri ve yerel sivil toplum kuruluşları, yasa değişikliklerine karşı kitlesel bilgilendirme ve savunuculuk faaliyetleri yürütüyor.
Davacılar, hem hukuki süreç hem de kamuoyu baskısı yoluyla zeytinliklerin korunmasını amaçlıyor. Uzmanlar, bu davanın sonucunun Türkiye’de çevre hukuku ve maden yasaları açısından önemli bir emsal oluşturabileceğini belirtiyor.
Gelişmeler İzlenecek
Zeytin üreticilerinin açtığı dava, hem Milas hem de Yatağan’da büyük yankı uyandırdı. Önümüzdeki süreçte Danıştay’ın vereceği karar ve olası Anayasa Mahkemesi incelemesi, bölgedeki zeytinliklerin geleceği açısından belirleyici olacak. Davanın hem yürütmenin durdurulması hem de iptal talepleri, Türkiye’de çevre ve üretici hakları açısından kritik bir dönemeç olarak değerlendiriliyor.
