(2.Bölüm)
(Geçen makaleden devam)
Siyaset Sosyoloğu Uluslararası İlişkiler Uzmanı Mübadele kültürü ile ilgili Selanik’te doktora tezi yürüten Gökçe Bayındır Goularas, (http://isiloz.com/2009/12/%E2%80%9Csarkilar-mubadiller-icin-kulturel-bir-miras%E2%80%9D/) mübadele ve mübadil şarkılarını, dört ayrı gruba ayırıyor.
1-Bölgesel şarkılar,
2-Ortak şarkılar,
3-İzmir ve Rebetiko şarkıları
4-Mübadele sonrası şarkılar
Bölgesel veya geleneksel olarak adlandırabileceğimiz şarkılar kısıtlı bir coğrafi bölgede ortaya çıkmış ve genelde yalnızca bu bölge halkı tarafından bilinen, söylenen şarkılardır.
Bu tür şarkıların bölgeyle, köy yaşamı ve gelenekleriyle, komşulukla ve güncel hayatla ilişkisi diğer gruplardaki şarkılara oranla daha belirgindir. Genel olarak bu tür şarkılar mübadele öncesi yazılmış ve söylenmiştir, bu nedenle nadiren mübadele, özlem ve göç acısı konularını içerir. Ancak mübadele üzerine yazılmışları da vardır. Bölgesel şarkılarda ön plana çıkan temalar biri de evliliktir. Kız verme, kız alma, düğün, nişan, konulu birçok bölgesel şarkı mevcuttur.
Mesela, Gurbete Gidiyorsun isimli bir Girit türküsü vardır. Bu türkü Giritli mübadiller tarafından Yunanca söylenmektedir:
Bir örnek daha verelim. Aslı Makedonca (ya da Slavca) olan, istemediği biri ile evlendirilen bir kadının türküsü vardır:
Ezandan ezana sıkıntılıyım
Yabancılar geldi beni almaya
Kandırdılar beni çıkardılar dağlara
A deli bekçi al tüfeğini
Kaçalım dağlara doğru
Geniş ovalara yüksek dağlara.
Bu şarkılar LMV tarafından derlenmiştir. Bu şarkıların bir kısmı, bölgesel olmaktan çıkıp daha geniş bir dinleyici kitlesine yayılmıştır. Örneğin Samiyotissa, yani Sisamlı kız, ya da Kanarini mou gliko yani Tatlı kanaryam hemen hemen tüm mübadillerin bildiği bir parçadır.
