(3.Bölüm)
(Geçen yazımızın devamı)
Türk halk kültürü çalışmalarına bakıldığında karşılaştırmalı analiz çalışmalarının olmadığını görmekteyiz. Halk bilim çalışmalarında, amatör derlemecilerin biriktirerek anlamsız bir biçimde yığdığı, sınıflandırılmamış bir çok dağınık bilgi vardır. Kuramsal yaklaşımlardan uzak elde edilen bu dağınık bilgiler, işlenmemiş, veri olarak karşılaştırma ve yorumlama süreçlerini içeren sistematik çalışmaları beklemektedir.
Kültür bilimlerinin yöntem sorunları üzerine çalışmalar yapan araştırmacıların öne sürdüğü görüşlerin bir sentezini Metin Özaslan’ın yorumunda görmekteyiz. Metin Özaslan, Günümüz depolama derlemelerinin ne kadar anlamsız olduğunu şöyle ifade etmektedir: “(…) kafasında bir sentez olmayan halk bilimcinin ne kuramsal sorunlara yanıt bulmak için olumlu bir girişimi, ne de kültürel öğelerin bilimsel anlamda iç anlamlarını açıklayıcı ve yorumlayıcı tarzda bir girişimde bulunabilmesi olanaklıdır.”
İnsan doğa ilişkisini yansıtan halk kültürü ürünlerinde Sanatsal anlatım dili, ifade aracı olarak kullanılan halk kültürü ürünleri, Anadolu insanının duygu ve düşüncelerini yansıtmaktadır. Bu nedenle halk kültürünün anlaşılması, oluştuğu toplumsal yapıda, Anadolu insanına ait düşünce boyutlarının saptanması gerekmektedir.
Halk kültürü ürünlerinin ortaya çıkmasının ve uygulanmasının amacı, toplumsal yapı içerisinde kültürün yerini ve toplumsal organizasyonlar aracılığı ile iletişimin nasıl sağlandığını, toplumun bu konularda neler düşündüğü ve düşüncelerini diğer insanlarla nasıl paylaştığını göstermektir. Dolayısıyla toplumsal yapı içerisinde salt eğlence işlevli gibi görünen birçok halk kültürü motiflerinin toplumu bir arada tutucu bir iletişim mekanizması olduğu gerçeğiyle karşılaşırız. Toplumsal içerikli törenlerde halk kültürü unsurlarının törenlerde oyun toplumsal paylaşımı tamamlayan ve iletişimi sağlayan bir faktör ve araç olarak kullanılmaktadır. Çünkü bu simgesel anlatım toplumsal yaşamdaki çeşitli olaylara ilişkin düşünme biçiminin bir uzantısıdır.
(Devamı gelecek yazımızda)
