Kaşıkçılığın Taraklı ya Gelişi
(Geçen makalemizin devamı)
Emekli bir öğretmen olan Ahmet Özdemir’in yıllar önce uzun bir zaman diliminde yapmış olduğu derleme çalışması ile 1950’11 yıllarda Sakarya’da 46 adet tahta kaşık, tabak-çanak ve çömlek türünü tespit etmiş: bu türlerde kullanılır eşya, turistik ve süs eşyası olarak 64.000 adet imal ederek, Türkiye’nin ve Dünya’nın çeşitli yerlerine sevk etmiştir. Merkeze bağlı Adliye Köyü’nde kurulan atölyede, civar Köylerden temin edilen ehil ustalarla imalat devam etmiş, imalat motiflerini, Kız Enstitüsü mezunu kızlar yapmıştır. Ayrıca 242 tür tahta kaşıktan 118 000 adet imal ederek yurt içine ve yurt dışına dağıtmıştır. Taraklı bölgesinde arazi imkanları kısırdır. Bölge halkının o dönemlerde % 79 u kaşıkçılıkla geçinirdi.
Günümüzde halen faaliyette bulunmayan sınırlı sayıdaki İşyerlerinde, usta tarafından nakışlama ve cilalama işçiliği yapılan kaşıklar, tanesi 50 kanıştan satılmaktaydı. Aynı dönemlerde Taraklı da 16 adet nakışlama ve cilalama imalathanesi bulunmaktaydı. İmalathanelerden çıkan kaşıklar toptancılar tarafından, Anadolu’ya İstanbul ve İzmir gibi büyük şehirlere gönderilmekteydi.
Konya kaşıkçılık mesleğini, Taraklı ve yöresinden temin etmiştir. Çünkü Taraklının halkı tarafından imal edilmekte olan kaşıklar, hammadde halinde oldukça büyük miktarlarda Konyalı tüccarlara satılmaktadır.
Hatta yörede ilçenin ismini eskiden çok değerli ağaç taraklar İmal edilmesinden aldığı da rivayet edilmektedir.
Taraklıda Ağaç Oymacılığı İşletmelerinin Sorunları
Yörede yaptığımız araştırmada hammadde sağlanması konusunda karşılaşılan güçlükler bölgedeki işletmelerin en büyük problemini oluşturduğu ortaya çıkmıştır. Üretici-sanatçı yapacağı ağaç oyma sanatına en uygun olan kayın ve şimşir ağacını özellikle tercih ediyor, Fakat şimşir ağacı yörede yayla kesiminde bulunduğundan ve son yıllarda bilinçsiz orman talanı yapıldığından, yeterli miktarda kalmadığından, kayın, dişbudak veya meyve tarımcılığı amacıyla yetiştirilen erik ağacını hammadde olarak kullanılmaktadır.
Bu hammaddelerden yapılan ağaç oyma ürünlerle bazıları şunlardır. Tahta kaşık, tepsi, çerezlik, ekmek tahtası, kaşağı, çatal, merdane, kepçe, kül tablası, oklava, yaba-kürek, havan, beşik, süslü Sini, masa, maşa, yaprak, çekecek, tarak gibi kullanım eşyalarıdır. Ayrıca; Nasrettin Hoca, deve, at, fil. ay gibi İnsan ve hayvan heykelcikleri vb. Bunların yanında özel siparişler de (yazı, tabela, maskot hatıra gibi) kabul edilmektedir, Erik hammaddesi piyasadan satın alınarak temin ediliyor. Ancak günümüzde de kayın ve dişbudak ağacı, sadece yaylada bulunduğundan, temininde çok sıkıntılar yaşanmaktadır.
