Önce “Çevreyi koruyalım” dediler… Önce cebimize bir uygulama indirdiler, “sadece farkındalık” dediler. Telefonumuz her gün bizi uyardı: “Bu ay karbon ayak izin 1,3 ton oldu.” Hadi dedik, ne olacak ki..
Sonra “küresel karbon anlaşması” geldi. Yılda üç kez uçağa binebilirsin, iki defa kırmızı et yiyebilirsin, arabayı da fazla kullanma. Kotayı aştın mı? Buyur sana ek vergi, yoksa karbon kredisi satın al. Nereden? Tabii ki büyük şirketlerden! Çevre için mi? Yoksa cebin için mi, karar sizin.
2030’lara geldiğimizde iş iyice şenlenir mİ? Para ve karbon bakiyemiz artık aynı cüzdanda. Ekmek alırken para değil, karbon hakkımız da gidiyor. Yoksul vatandaş kotayı doldurdu mu, “üzgünüz, seyahat hakkınız bitmiştir” yazısı ekranda beliriyor. Ama zenginler mi? Onlar kar-bon kredisi alıp haftada üç kez Maldivler’e uçabiliyor. Demek ki doğa, para sayan ellerde daha yeşil.
Derken “Yeşil Puan” sistemi çıkar. Karbon kotasını aşmayanlar kredi çekebiliyor, iyi iş bulabiliyor. Aşanlar mı? Kredi yok, iş yok, hatta bazen ekmek de yok. Çevre koruma bahanesiyle topluma dijital bir sınıf sistemi kuruluyor. Slogan da hazır: “Temiz hava, temiz toplum tabii yeterince paranız varsa.”
En sonunda geldiğimiz yer: Tüm harcamalar, seyahatler, yemekler, alışverişler, merkezi bir veri tabanında kayıtlı. Yapay zeka, önümüzdeki ay hangi haklardan yararlanabileceğimizi belirliyor. Komşu komşuyu ihbar ediyor: “Ayşe Hanım geçen ay iki kez uçağa binmiş!” Evet, doğayı kurtardık ama insanın özgürlüğünü toprağa gömdük.
İşte size dijital çağın yeni zinciri Karbon kotası. Adına ister çevre koruma deyin, ister sürdürülebilirlik… Zincir altın olunca kölelik daha mı hafif geliyor, onu da siz düşünün.
“Karbon bahanesiyle özgürlüğümüz geri dönüştürülemez.”
